Materiały edukacyjne - kompresjoterapia
Fizykalna Terapia Obrzęków
Kompresjoterapia kończyn dolnych
w postępowaniu po usunięciu biodrowych węzłów limfatycznych.
Sebastian Biały
DVD + książka
Rehamed 2015
"Kompresjoterapia kończyn dolnych w postępowaniu po usunięciu biodrowych węzłów limfatycznych" jest już drugą pozycją z serii "Fizykalna terapia obrzęków" i ukazuje kolejny - po manualnym drenażu limfatycznym - element kompleksowej terapii przeciwobrzękowej, jakim jest właśnie kompresjoterapia. Zawarte tu podstawy teoretyczne mają charakter uniwersalny, natomiast informacje i wskazówki praktyczne - ukazano na przykładzie terapii kończyn dolnych w postępowaniu po limfadenektomii biodrowej.
Pozycja ta ma charakter i strukturę tożsamą z pierwszą częścią, tzn. jest adresowana do tych samych trzech grup odbiorców (fizjoterapeuci i masażyści, lekaże, nauczyciele) zapewniając każdej z nich cenne komentarze pisane odrębnym kolorem czcionki. Stanowi także komplet z płytą DVD, na której również wyodrębniono trzy ścieżki lektorskie.
Książka, w oparciu o analizę zmian na poziomie mikrokrążenia, szczegółowo opisuje patomechanizmy różnych rodzajów obrzęków. Przybliża także oddziaływanie szeroko rozumianej kompresjoterapii oraz wyczerpująco przedstawia sposób przeprowadzenia zabiegu kompresji pneumatycznej i bandażowania kompresyjnego. Ukazuje także różnice i zastosowanie obu rodzajów odzieży kompresyjnej (płaskodzianej i okrągłodzianej) oraz bandaży kompresyjnych (krótko i długo rozciągliwych).
Kolorystycznego podziału treści dokonano według poniższego klucza:
- Tekst w kolorze czarnym - treści podstawowe dla wszystkich odbiorców, a jednocześnie wystarczające dla nauczycieli tej formy terapii.
- Tekst w kolorze niebieskim - rozszerzenie zawierające wskazówki przydatne dla sprawnego przeprowadzenia zabiegu - rekomendowane dla terapeutów praktycznie wykonujących ten zabieg.
- Tekst w kolorze czerwonym - treści rozszerzające podstawowe informacje o dodatkowe zagadnienia, rekomendowane dla lekarzy oraz osób pragnących naukowo rozwijać tę dziedzinę.
Informacje dodatkowe na temat publikacji:
Szczegółowa zawartość tematyczna
Wprowadzenie
1. Mechanizmy tworzenia obrzęków
1.1 Zaburzenie resorpcji żylnej
1.2 Zaburzenie resorpcji limfatycznej
1.3 Zaburzenie filtracji
2. Mechanizmy oddziaływania kompresjoterapii
2.1 zmniejszenie filtracji do tkanki
2.2 zwiększenie resorpcji żylnej
2.3 poprawa efektywności pompy mięśniowej
2.4 zwiększenie resorpcji limfatycznej
2.5 stymulacja motoryki naczyń limfatycznych
2.6 bierne przepychanie płynu obrzękowego
2.7 rozluźnianie zwłóknień śródtkankowych
3. Kompresjoterapia bandażowa
3.1 Rodzaje bandaży
3.2 Siła kompresji
3.3 Ciśnienie robocze a ciśnienie spoczynkowe
3.4 Zastosowanie
3.5 Bandażowanie w obrzękach limfatycznych
3.6 Bandażowanie kończyn dolnych w postępowaniu po limfadenektomii biodrowej
4 Odzież kompresyjna
4.1 wyroby okrągło dziane
4.2 wyroby płasko dziane
4.3 Dobór odzieży kompresyjnej
5. Kompresjoterapia pneumatyczna
5.1 Szkoła niskich ciśnień
5.2 Szkoła wysokich ciśnień
5.3 Sposób przeprowadzenia zabiegu
6. Przeciwwskazania i ograniczenia
Wprowadzenie
Kompresjoterapia jest kolejną formą fizykalnej terapii obrzęków rekomendowaną m. in. przez Międzynarodowe Towarzystwo Limfologiczne (ICL ? International Society of Lymphology) do leczenia obrzęków. Należy jednak wspomnieć, iż podobnie jak w przypadku MDL (manualnego drenażu limfatycznego), który stał się przedmiotem poprzedniego omówienia, jej zastosowanie nie ogranicza się wyłącznie do terapii przeciwobrzękowej. Niektóre jej formy pełnią także bardzo ważną rolę w profilaktyce, a nawet terapii, zakrzepicy żylnej.
Stanowi ona niejednorodną grupę i należy w niej wyróżnić trzy najważniejsze formy:
- bandażowanie kompresyjne,
- odzież kompresyjna,
- kompresja pneumatyczna.
Dwie pierwsze formy cechuje stałe, wielogodzinne oddziaływanie, dzięki czemu znajdują zastosowanie zarówno w terapii obrzęku (tak w fazie redukcyjnej, jak i w fazie utrwalającej), jak również w profilaktyce i terapii zakrzepicy żylnej. Ostatnia forma jest natomiast typowym krótkotrwałym oddziaływaniem o charakterze doraźnym - "zabiegowym", przez co wykorzystywana jest przede wszystkim do redukcji obrzęku (lecz nie wyłącznie).
Wybrany fragment
Stymulacja motoryki naczyń limfatycznych
Wiadomo, iż naczynia limfatyczne są wrażliwe na bodźce mechaniczne i w odpowiedzi na nie (zwłaszcza, gdy są one wielokrotnie powtarzane) mogą zwielokrotnić motorykę. W organizmie człowieka naczynia limfatyczne systemu głębokiego biegną często w sąsiedztwie tętnic. Korzystają na tym przejmując od tętnic powtarzający się cyklicznie bodziec mechaniczny pochodzący z fali tętna. W naczyniach limfatycznych, w miejscach ich krzyżowania się z tętnicami, obserwuje się także lokalne ?rozpłaszczenia? ? taka zmiana geometrii także może służyć przejęciu tego bodźca mechanicznego.
Nałożenie kompresji zewnętrznej, ściskającej kończynę jakby kolejną powięzią, powoduje, iż fala tętna rozchodzi się w tkance dużo dalej od tętnic. Także siła rozpierania wywoływana przez kurczący się brzusiec mięśniowy jest rozprowadzana po tkankach dalej od samego brzuśca. Dzięki temu także naczynia systemu powierzchownego (zlokalizowane napowięziowo) mogą odebrać to tętnienie i to rozpieranie oraz za ich sprawą zwiększyć motorykę swych limfangionów.
Bierne przepychanie płynu obrzękowego
Płyn obrzękowy (podobnie jak każda ciecz) jest mało ściśliwy. Dlatego pod wpływem ucisku zewnętrznego przemieszcza się w dostępnym kierunku drogą śródmiąższową oraz śródnaczyniową. Odpowiednio aplikowana kompresja zewnętrzna jest w stanie wymusić przepływ płynu obrzękowego drogą śródmiąższową w rejon nieobjęty obrzękiem i co za tym idzie ? pozwolić by został odebrany przez te naczynia limfatyczne, które do tej pory nie były obciążone zwiększoną podażą płynową.
W ten sposób można także pośrednio tłumaczyć wpływ kompresjoterapii na zwiększenie resorpcji limfatycznej - tyle, że zwiększenie resorpcji w tym przypadku wiąże się z wykorzystaniem większej ilości kapilarów.
Rozluźnianie zwłóknień śródtkankowych
Kompresja zewnętrzna może oddziaływać także w nieco podobny sposób jak tzw. chwyty obrzękowe w MDL. Aby jednak mogło do tego dojść, kompresja powinna mieć charakter niejednolity - tzn. posiadać miejsca o słabszym i silniejszym nacisku. Taki stan otrzymuje się przez zastosowanie dodatkowych wkładek gąbkowych, najczęściej o przypadkowej (nierównomiernej) strukturze. Jeśli aplikacja taka zostaje założona w obrąbie brzuśca mięśniowego, wówczas jego praca jeszcze bardziej intensyfikuje to rozluźniające oddziaływanie na włókniejącą tkankę łączną.
Opis płyty
Płyta DVD jest nierozłącznym elementem kompletu.
Płyta DVD ukazuje przebieg zabiegu przerywanej kompresji pneumatycznej oraz bandażowanie kompresyjne wraz ze szczegółowymi komentarzami terapeuty oraz lektora (w trzech wersjach lektorskich - dla poszczególnych grup odbiorców). W niniejszej pozycji wszystkie trzy wersje lektorskie posiadają taki sam czas trwania (który wynosi xXXX minut) i różnią się jedynie komentarzami lektora. Na początku ukazane zostało przygotowanie i przeprowadzenie zabiegu przerywanej kompresji pneumatycznej, wraz ze szczegółowym opisem wyboru poszczególnych funkcji z Menu urządzenia. Dzięki temu opisowi i wizualizacji użytkownik dowiaduje się jak dowolnie zmienić parametry pracy urządzenia, aby wykonywany zabieg był w pełni bezpieczny w każdym przypadku. Kolejnym elementem jest ukazanie krok po kroku bandażowania kompresyjnego (stanowiącego zwykle kolejny etap kompleksowego postępowania przeciwobrzękowego) kończyn dolnych i obręczy biodrowej. Na wizji zostały zaprezentowane oraz dokładnie omówione poszczególne materiały stosowane w bandażowaniu obrzęków limfatycznych.
Zwiastun filmu wkrótce będzie dostępny do pobrania.
O Autorze
Sebastian Biały
Fizjoterapeuta, wyróżniony absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach, od przeszło 20 lat czynnie pracujący masażem i innymi technikami manualnymi, prowadzący Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Rehabilitacja" s.c. w Chorzowie.
W latach 2003-2012 prowadził zajęcia ze studentami fizjoterapii Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach, a od 2015 wykłada na studiach podyplomowych "Fizjoterapia w onkologii z elementami psychoonkologii" Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Od 2006 prowadzi także zajęcia z uczniami i słuchaczami Technikum Masażu i Policealnej Szkoły Fizjoterapii działającej przy Polskim Towarzystwie Limfologicznym w Chorzowie. Za jego przyczyną AWF Katowice stał się pierwszą w regionie uczelnią, kształcącą studentów fizjoterapii także w zakresie podstaw terapii obrzęków limfatycznych.
Autor publikacji w piśmiennictwie fachowym, współredaktor pierwszego polskiego wydania niemieckiego podręcznika terapii przeciwobrzękowej, redaktor serwisu poświęconego terapii przeciwobrzękowej www.rehamed-24.pl.
Autor książek i nagrań DVD:
- "Manualny drenaż limfatyczny kończyn dolnych w postępowaniu po usunięciu biodrowych węzłów limfatycznych" (książka + DVD)
- "Kompresjoterapia kończyn dolnych w postępowaniu po usunięciu biodrowych węzłów limfatycznych" (książka + DVD)
- "Wprowadzenie do manualnego drenażu limfatycznego" (DVD).
Instruktor manualnego drenażu limfatycznego i kompleksowej terapii przeciwzastoinowej przy PTL.
Pomysłodawca i współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Limfologicznego.
Po ukończonych w Niemczech szkoleniach w latach 2000 i 2002, swe zainteresowanie zwrócił w kierunku manualnego drenażu limfatycznego i kompleksowej fizykalnej terapii przeciwzastoinowej. Doceniwszy znaczenie tej metody na zachodzie Europy, zamierzał rozpropagować ją w środowisku polskich terapeutów, ucząc jej swoich studentów, a następnie także uczniów i słuchaczy. Od samego początku był orędownikiem propagowania manualnego drenażu limfatycznego w środowisku niewidomych masażystów - z którego sam się również wywodzi - jako grupy terapeutów najwięcej pracujących manualnie a także osób wśród których pacjent czuje się najmniej skrępowany.
Obecnie będąc instruktorem tej metody terapeutycznej prowadzi kursy, szkolenia i warsztaty wśród szeroko rozumianego personelu medycznego, pragnąc zaszczepić zainteresowanie limfologią zwłaszcza wśród lekarzy, co w szczególny sposób realizuje prowadząc zajęcia na kursach specjalizacyjnych przyszłych specjalistów rehabilitacji.
Recenzja
Kompresjoterapia stanowi najważniejszy element zachowawczego leczenia obrzęku chłonnego. Jest podstawowym elementem algorytmu postępowania z zakresu kompleksowej terapii przeciwzastoinowej, za którym stoi wieloletnie doświadczenie naukowe w postaci randomizowanych badań klinicznych oraz metaanaliz. Wykorzystanie bandażowania wielowarstwowego i odzieży uciskowej jest zalecane przez Polskie Towarzystwo Limfologiczne, a także wszelkie inne ogólnoświatowe grupy eksperckie. Pozycja przygotowana przez mgr Sebastiana Biały wpisuje się doskonale w potrzeby fizjoterapeutów, lekarzy, pielęgniarek oraz masażystów, którzy chcieliby zgłębić praktyczną wiedzę z zakresu kompresjoterapii. Książka zawiera szereg praktycznych informacji i zdjęć dydaktycznych, które stanowią doskonały materiał do nauki stosowania leczenia uciskowego w konkretnych przypadkach klinicznych. Manuskrypt idealnie wpisuje się w rynek wydawniczy - nieraz przepełniony opracowaniami czysto teoretycznymi - stanowiąc cenne uzupełnienie dotychczasowego stanu wiedzy.
dr hab. Jakub Taradaj prof. nadzw.
Zwiastun filmu DVD
"Kompresjoterapia kończyn dolnych w postępowaniu po usunięciu biodrowych węzłów limfatycznych."
(C) Copyright by Rehamed