Limfo Info dla medyków.

Kompresjoterapia

Wykaz artykułów:

Zastosowanie bandaży kompresyjnych w terapii obrzęków.

( Ostatnia aktualizacja: 2014-12-29 11:31:18 )

Najogólniej wyróżnia się dwa rodzaje bandaży kompresyjnych

• krótkiego naciągu
• długiego naciągu.

Niektórzy badacze wskazują także na trzecią - pośrednią grupę: bandaże średniego naciągu, a także na bandaże zupełnie nierozciągliwe.

Krótki naciąg oznacza w praktyce rozciągliwość kilkudziesięciu procent - najczęściej 30-60%, choć producenci podają że do 90%. Długi naciąg natomiast oznacza rozciągliwość min. 150%, a często i 200%.

Stopień rozciągliwości zwykle nie idzie w parze z "mocą" bandaża. Moc bandaża, rozumiana jako siła potrzebna do odpowiedniego rozciągnięcia bandaża (a tym samym siła, z którą bandaż kurczy się - ściska tkanki powracając do wyjściowej długości) zależy wyłącznie od jego konstrukcji i składu.

Elastyczność jest tu pojęciem rozumiany dwuznacznie: przez jednych - jako stopień rozciągliwości (rozciągliwość), a przez innych jako siła kurczenia się ("moc") - dlatego w celu ujednolicenia nazewnictwa nie będzie używana w niniejszym artykule.

Bandaż krótkiego naciągu słabo poddaje się pracy mięśnia - słabo się rozciąga pod wpływem rozpychającego się pod nim brzuśca, który się kurczy. Stawiając w ten sposób duży opór jego pracy - powoduje znaczący wzrost ciśnienia pod opaską tego bandaża w trakcie skurczu. Bandaż zupełnie nierozciągliwy stawia jeszcze większy opór pracy mięśnia i wywołuje jeszcze większy wzrost ciśnienia. Uznaje się zatem, iż bandaże krótkiego naciągu generują wysokie ciśnienie robocze (zwane też ciśnieniem dynamicznym).

Bandaż długiego naciągu, ze względu na znaczną rozciągliwość łatwiej się poddaje rozpychaniu brzuśca mięśniowego - bardziej się rozciąga stawiając mniejszy opór. Tym samym generuje mniejszy wzrost ciśnienia pod jego opaską w trakcie pracy mięśnia, niż bandaż krótkiego naciągu. Określa się zatem, iż długi naciąg generuje niewielkie ciśnienie robocze (dynamiczne).

Nie oznacza to jednak, że któryś z nich jest lepszy, a inny gorszy.

Krótki naciąg wywołując wyższe ciśnienie robocze sprzyja szybszemu odprowadzeniu płynu obrzękowego (odpompowanie), tym samym jednak w wyniku znacznego odprowadzenia obrzęku dochodzi do spadku ciśnienia pod opaską tego bandaża. Badania naukowe pokazują, że z 45 mmHg zaaplikowanych początkowo takim bandażem w stanie spoczynku, pod wpływem ok. 40 minutowego wysiłku, pozostaje zaledwie ok. 28 mmHg (co często wykorzystywane jest przez terapeutów jako "wentyl bezpieczeństwa"). Natomiast dla bandaża długiego naciągu, nałożonego z tym samym ciśnieniem wyjściowym ( 45 mmHg) po tym samym okresie pracy mięśnia - pozostaje aż ok. 37 mmHg.

Należy zatem stwierdzić, że bandaże krótkiego naciągu zdecydowanie lepiej odprowadzają obrzęk, przez co znajdują zastosowanie przede wszystkim w fazie redukcyjnej terapii przeciwobrzękowej i można je stosować w miarę bezpiecznie przez całą dobę pod warunkiem, iż pacjent przed położeniem się do łóżka będzie aktywnie pracował kończyną przez co najmniej 1h.

Bandaże długiego naciągu słabiej odprowadzają nacieczenie obrzękowe, ale tym samym w bardziej trwały sposób utrzymują zadaną na początku wartość ciśnienia spoczynkowego. Z tego względu znajdują zastosowanie przede wszystkim w profilaktyce zakrzepicy żylnej, ale mogą także zastępować odzież kompresyjną w przypadku jej braku.

Odmienne właściwości różnych rodzajów bandaży wraz z konsekwencjami ich stosowania zostaną omówione w kolejnych artykułach naszego Serwisu.